١٣٢٠- نجی ییلینگ مهر آییندا " حزب توده ایران" اساسلانیار. تـﯚرکمنلرینگ ملی حاق- حقوقلاری نینگ برجای ادیلمگی اوغروندا آلادا ادیأن بیر توپار تـﯚرکمن ییگیدی بو حزبه قوشولیار. شولاردان آرازمحمد تکه نینگ عمر یولی و دورموشی حاقیندا کؤپرأک ماغلومات برمگی ماقول گؤردﯚک.
حاقیقاتینگ قوربانی
گؤرشجنگ ییگیت آرازمحمد تکھ
پوللی لاری بیر کؤپھ گھ آلمادینگ،
بگ ینگ غولی، بای نوکری بولمادینگ،
"حان آقا" دییپ بنده لیگی قیلمادینگ،
اویادیاردی سنگ دوتارینگ اووازی،
. آراز محمد دی چالیان بو سازی
قربانگلدی آھونبر
آرازمحمد نرسسھ اؤرأن ایر، من دیین یاشیندا نامارت اوقونگ قوربانی بولدی. ازبر سازندا، اون بارماغیندان دور دؤکولیأن کـﯚمـﯚش اوستاسی، اوزین بویلی، گؤرمھ گی ییگیت، یاسان بزگ- شایلاری بیلن انچمھ گلین- قیزلارینگ تویونی بزأپ- بسلأپدی. اول طوی- توماشالاردا سازی بیلن- ده یـﯚرکلری آولاپ، قولاقلارینگ پوسونی آچانام بولسا، اؤزی دورموشونگ کؤپ آجی شارپیغینی دادیپ گلیپدی. یؤنھ المیداما یـﯚره گی نینگ تؤرینده یاتان گیزلین آرزو-اومیدلارینا ییتمک اوچین گیجھ- گوندیز دییمأن قاپاساداقی قوش کیمین چیرپینیاردی. آزاتلیق یالقیمی نینگ بیر گـﯚن دوغارینا صابیرسیزلیق بیلن قاراشیاردی. یؤنھ حایپ، آرازمحمد سول گونینگ دوغوشینی گؤره بیلمأن یاغتی جھان بیلن حوشلاشمالی بولدی. اول ١٩۵۶ - نجی یئلینگ توموس آیلاری نینگ بیرسینده، یانگی قیرق یاشی آرقا آتان چاغیندا، سویجی اوقودا یاتیرقا، دانگ شمالی سرگینلأن ماحالی، انیانیان دوستی نینگ، انچمھ یئللاپ حاوپلی- حاطارلی، چتیلی- چرکزلی یوللاری بیلھ آشان، اونونگ یانینا یئلان یالی بولوپ گیرن "یولداشی نینگ" نامارت اوقونینگ قوربانی بولدی.
******
آرازمحمد تاقمین ١٩١۵ - نجی یئلدا حأضیرکی تورکمنیستانینگ قیزیل آرباط رایونیندا انھ دن دوغولیار. اونونگ چاغالیق و یاشلیق دؤوری تورکمنیستاندا بارھا موچ آلیان غالا- غووپلی یئللارا غابات گلیأر. تورکمنیستاندا ساویت/ شورایی دﯚزگـﯚنی یولا قویماقچی بولیانلار بیلن اونگا غارشی دوریانلارینگ آراسیندا ییتی سؤوش باریاردی. نتیجھ ده ١٩٢۴ - نجی یئلدا تورکمنیستاندا شورا حکومتی اساسلاندیریلیار. ھر بیر انقلابینگ دسلاپقی یئللاریندا بولوشی یالی، شورا حکومتی نینگ یوقاردان ایبریلن کادرلاری، تورکمنیستانینگ یرلی دﯚزگـﯚنلرینھ بلد بولمادیق یولباشچیلاری بیر توپار اؤتھ گچمھ لره، ادن-اتدیلیگھ یول بردیلر. "بای- کولاک"، "میللتچی"، "آخون- ایشانینگ قویروغی"... دییپ بیر توپار بھانالار بیلن آداملار یانالیپ باشلاندی، ایز یانیندان قالحوز قورلوشی دؤورینده بو یاد دﯚزگونھ بویون بولمادیقلارا غارشی یاویز چأره لر گؤرولیپ باشلاندی. شوندان سونگ مونگلأپ-مونگلأپ تـﯚرکمن حوجالیغی ایرانا و آوغانیستانا سیغینماغا مجبور بولدولار.
یانگی ١٢-١٠ یاشینا قادام باسان چاغیندا آرازمحمدلارینگ حوجالیغی- ده گیجھ یاری آراچأکدن آشیپ، کوممت قاویزینگ اتھ گیندأکی اوبالارینگ بیرینده یرلشیأر. اولارینگ آراچأگینگ حاوپلی- حاطارلی یولونی نأحیلی گچندیکلری، آراچأکده ایران سرحدچیلری نینگ اولارینگ غیممات بھا زاتلارینی تالاندیقلاری حاقیندا گوررینگ اتسنگ، ادیپ اوتورمالی.
یانگی استالینچیلیک ظولموندان دییندیق دییلنده، بولارینگ باشینا ایران پادشاسی ائرضاشانینگ غانلی پنجھ سی اینیأر. گؤچوپ گلنلرینگ بیرتوپاری تأھرانینگ قولایندا، قوملوق، کلیمات (آب و ھوا) تایدان اربت یر بولان ورامینھ سـﯚرگـﯚن ادیلیأر. اولارینگ آراسیندا آرازمحمدینگ آقالاری- دا بولوپدیر. حاچاندا پادشاه یورتدان غاچیپ گیدنده، بوسغونلار اوجاقلارینا دولانیپ گلیأرلر.
ایکینجی جھان اورشی یئللاریندا بوتین ایراندا شول ساندا تورکمنصحرادا- دا آزاد ادیش حرکتلر یایبانگلانیار. شول واقت تأزه دؤرأن سیاسی پارتیا حؤکمینده، سوسیالیستیک مرام بیلن حزب توده ایران" گینگ اینتللھ گنتسیا وکیللرینگ اینامینا گیریأر و اولارینگ قولداوینی آلماغی باشایار. شول واقتلار مرحوملار غایب بھلکھ، صافار انصاری و نورمحمد عاشورپور داغی کوممت غاویزدا شول آقیم بیلن آقیپ، تورکمن حالقی نینگ یاغتی گلجگی اوغروندا جان آیامازلیق بیلن گؤرشیأردیلر.
آرازمحمد تورکمنیستاندا بولان دؤورینده اؤز انھ دیلینده ساپاق آلیپدی، آیدیلیان عدالتلی دوزگونینگ بیر اووجونی گؤروپدی. شونگا گؤرأ شئیلھ دوزگونینگ تورکمنصحرادا- دا یول آلماغینی یوره گینده بسلأپ، ایناملی أدیملر بیلن بو توپارا قوشولیار و"حزب توده ایران" ینگ آغضالیغینا قبول ادیلیأر. کؤپ گزک حزب ینگ متینگلرینھ آکتیو غاتناشیپ، اوقغونلی سؤزلر بیلن چیقیش ادیپ، تورکمن حالقینی گؤرشھ چاغیریار.
ایکینجی جھان اورشی یئللاریندا آرازمحمدلارینگ یاقین قارینداشلارینا یاویز بیر حاوپ اینیار. اول- دا قیزیل آربادینگ جان آخیر اوباسیندان تورکمنصأحرا سیغینان تکھ لرینگ "حؤجیک" تیره سیندن نوری اوغلی آننامیرات آخونینگ توسساغ ادیلیپ، تورکمنیستانا آلنیپ گیدیلیپ اول یرده آتیلماغی بولیار. گورگن شأھرینده شوروی نینگ کنسولی بولوپ ایشلأن، سونگرا تورکمنیستانینگ مشھور بولان مرحوم قلیچ قلی یف، تورکمنصأحرالی تورکمنلر بیلن اونگات غاتناشیقدا بولانام بولسا، شوروی نینگ غارایشیندان تورکمنیستانی ترک ادیپ بو یرلره گلنلر انقلابا غارشی آداملاردی، اولارینگ یولباشچیلاری یوق اتملیدی یا- دا الھ سالیپ،تورکمنیستانا ایبرملیدی. شول گؤرکزمھ اساسیندا آننامیرات آخون، راحیم تکھ و گؤکی صوفی اوغورلانیپ، تورکمنیستانا آلنیپ گیدیلیأر.
١٩٩٠ - نجی یئلدا کوممت غاویزا باران و آننامیرات آخونینگ اوغلی محمد آخون بیلن دوشوشان تورکمنیستانینگ گؤرنوکلی یازیجیسی رحیم اسنوف بو بارادا شئیلھ ماغلومات بریأر:
بییک واطانچیلیق اورشی دؤورینده تورکمنیستاندا آننامیرات آخون حاقدا بیرنأچھ بولوغسیزگوررینگ یایراپدی... ساویت قشونی نینگ ایرانداقی تورکمنلرینگ آراسینا آرالاشماغی، اول یرده یاشایانلارینگ اولی بدبختچیلیقلارا سزاوار بولماغینا سبأپ بولوپدیر. انچمھ ماشغالالار آتادان، دوغاندان ماحروم بولوپدیر، انچمھ زنانلار دول غالیپدیر. اولارینگ بیرنأچھ سینی قرارگاه چاغیریپ، شول یرده ساقلایان اکنلر، بیرنأچھ سینی ملایم سؤزلر بیلن آلداپ، آلیپ (تورکمنیستانا- آگ) گیدیأن اکنلر، بیرنأچھ سینی بولسا، آچ- آچان توسساغ ادیپ، آلیپ گیدن اکنلر. سونگرا بولسا اولارینگ ھمھ سینی ساویتلر یوردونا آشیریپ، اول یرده اولارا نأحیلی الھنچلیکلرینگ غاراشاندیغی بارادا البتھ، آیدیپ اوتورماغینگ گره گی یوق. ساویت قشونی ایراندان چیقماقچی بولاندا کیچی درجھ لی افسر دؤولت اسنوف حوشلاشماق اوچین محمدینگ (آننامیرات آخونینگ اوغلی- آگ) یانینا باریپدیر. شوندا یاش ییگیت گؤزینھ یاش آیلاپ، توتولوپ، آشغابادا آلنیپ گیدیلن قاقاسینا سالام آیتماغی خواھش ادیپدیر. دولت بابایوویچ دولانیپ گلھ نیندن سونگ آننامیرات آخونی ایدأپ آشغابادی، قیزیل آربادی الک الأن یالی اتسھ- ده، آخونی نینگ بو یردأکی دوغان-غارینداشلاریندان بیرین- بیرن سوراپ چیقسا- دا، اوندان درک تاپماندیر. دیندار آخون ادیل قویا غاچان یالی بولوپدیر. کوممت غاویزدا بولسا آننامیرات آخونینگ اؤلندیگی بارادا میش- میشلار یایراپدیر. اول میش- میشلارام داشاری یورتلارا، یاغنی ساویت تورکمنیستانیندان باران میش- میشلار بولمالی. عمومان آننامیرات آخون حاقدا ھر حیلی ساماخیللمالار یایراپدیر. شولارینگ بیرینده دولت سیاسی اوپراولھ نیھ نینگ ھم- ده ایچری ایشلر حالق کامیسسارلیغی نینگ اورگانلاری (سونگراقی ک گ ب- آگ) آخونی یؤریتھ ایش (ایچالی لیق) بیلن ایرانا اوغرادیلانمیشلار. ایکینجی جھان اورشی نینگ باشلاریندا بولسا اول ایرانینگ دؤولت ایشلرینھ باشلارینی سوقماغا یتیشن فاشیستلرینگ یؤریتھ قوللوغینی ادیأنلرینگ نظرینھ دوشونمیشین. اونسونگ ھیتلرچی ایچ آلیلار غیسغا وقتینگ ایچینده آخونلیق درجھ سینھ یتن آننامیرات آخونی یوموشلار بیلن یئنھ- ده بأریک (تورکمنیستانا- آگ) ایبرنمیش. ساویتلرینگ ایرانداقی کونتر رولوتسیا (جاسوسلسق اداراسی-آگ) بولسا اول یرده آننامیرات آخونینگ آدینی گؤتھ ریپ یؤرن آگنتی توتوپ ساویت سایوزینا ایبرنمیش. یرده- ده اونونگ بیلن ایش دررو بیریانالیق ادیلنمیش." رحیم اسنوف سیرلی توسلامالارینگ پیدالاری. آشغابات 1995
ایکینجی جھان اورشوندان اؤنگ- ده آلمانلار تورکمنلرینگ آراسینا سیزیپ، تورکمنصأحراده کأبیر بینالاری قوروپ، یرلی یولباشچیلار و حانلار بیلن غاتناشیق ساقلاندیقلاری بارادا تاریخچی عالیملار بی بی رابعھ لوگاشووا و ھمت آتایف- ده ماغلومات بریپدیلر. (سرات: ترکمنھای ایران و جنبش رھایی بخش ترکمنھای ایران اثرلرینه)0
ایکینجی جھان اورشی تمام بولوپ، شوروی نینگ قیزیل قشونی تورکمنصأحرانی ترک ادندن سونگرا، تأھرانداقی رئاکسیون/ مرتجع گویچلر توده پارتیاسی نینگ آغصالارینا غیسیشلارینی آرتدیریارلار. ١٣٢٧ - نجی یئلینگ بھمن آینئندا ایرانینگ پادشاسی محمدرضا " تھران" اونیورسیتتینده اوقا توتولیار. ( مونینگ شاه طاراپیندان یولا قویولان خاین پلان دیغی- ده آیدیلیار) شوندا، اوق آتان ناصر فخرآرایی نینگ جویبسیندن "حزب توده" نینگ آغضاسی دیین کارتی تاپیارلار و شوندان سونگ بو پارتیانینگ آغضالاری غاضاپلی ایزارلامالارا سزاوار بولیار. ائلایتا- دا کوممت قاویزدا حاوپسوزلیق گویچلر، ارتش ینگ " رکن دوم" دیین بؤلومی بیر توپار تورکمنی شول ساندان غایب بھلکھ، قربان رابطی (حاجی خان اوغوزی نینگ انیسی) و آرازمحمدینگ آقاسی قربان تکھ (قربان خیاط) شیئلھ- ده کـﯚمیش دپھ دن گؤرشجنگ روحانی ولجان آخون وافی نی داغی توسساغ ادیپ، ایکی گورگنھ سونگرا ساری شھرینھ ایبریأر.
باریپ ١٣٢۵ - نجی یئلدا غایب بھلکھ نینگ، قربان رابطی نینگ و قربان تکھ نینگ، ولجان آخون وافی قرینجیک ینگ
توسساغ ادیلندیگی حاقیندا شھربانی کل کشورینگ وزارت کشوره برن راپورتی.
غایب بھلکھ تھراندا قصر تورمھ سینده یاتیپ، سونگ تورکمنصأحرا غایتمازلیق شرطی بیلن تأھرانھ سورگون
ادیلیأر، قربان تکھ بولسا ٣ یئل مھلت بیلن کرمانھ تبعید ادیلیأر. قربان رابطی بیلن ولجان آخون حاقیندا نأحیلی حکم و قرار قبول ادیلندیگی حاقیندا ماغلومات یوق.
سرھنگ توپخانھ ساپار خطیبی
تورکمنیستانا سیغینان بوسغونلار:
دیک دورانلار- ساغدان: بایرام محمد مدرسی- نورمحمد عاشورپور
اوتورانلار- ساغدان: غایب بھلکھ- ساپار انصاری- ساری گوگلانی
آشغابات ١٩ جولای ١٩۵۴
آمریکانینگ کودتاسی بیلن حکومتینی غایتاریپ آلان محمدرضاشاه گؤزشجنگ ییگیتلری داراپ باشلایار. حتی گـﯚندیزینگ گـﯚنورتاسیندا کؤچھ لرده شاه رژیمینھ غارشی دوران ییگیلری اوروپ ینجیچیأرلر. میثال اوچین ١٣٣۵ - نجی یئلدا کوممت غاوزینگ "سیدی" لرینگ یانینداقی چاتریغیندا بیر تکھ ییگیدینی (راحیم تکھ نینگ اوغوللاری نینگ بیری بولسا گرک، سبأبی اولار توده پارتیانینگ بیلدیریشلرینی شأھرده یایرادیانمیشلار) توتوپ، اونی باشغا بیر تورکمن داش بیلن اوروپ غانا بویاپدیر. شوندا تورکمنیستاندان ایرانا سیغینان تکھ لر "کمونیست" و شاه رژیمینھ غارشی آداملار حؤکمینده غارالانیپدیر.
دسلاپقی توتھا- توتلیقلاردان ساغ- آمان غالان آرازمحمد، انقلابی افسرلرینگ آراچأکدن آشماغینا کمک ادیپ باشلایار. اساسان بو ایش توده پارتیاسینا ١٣٢٧ - نجی یئلداقی رژیم ینگ ایلکینجی ھجومی آبانان دؤوریندن باشلانان بولمالی، سبأبی "شھربانی کل کشورینگ" گرگانھ و گنبدقابوسھ یازان گیزلین حاطیندا آراچأکدن گچیأنلره کمک بریأنلرینگ ایزارلانماغی حاقیندا گؤرکزمھ بریلیأر.
بو یاغدای١٣٣٧ - نجی یئللارا چنلی دوام ادن بولمالی. پأک یوره کلی، ساده ییگیت آرازمحمد، قونگشوسی بولان لات، قمار اویناپ یؤرن یالقاپ آتابایھ اؤز گیزلین سیرینی عیان ادیأر. شوندان سونگ بیر گزک آرازمحمد، افسرلری، یالقاپ بیلن تورکمنیستانھ ایبریأر. یالقاپ بللھ نن مھلتده ایزینا دولانمان، ایکی ھفتھ لأپ تورکمنیستاندا غالیپ، عرق ایچیپ، وجرالیق ادیپدیر. دولانپ گلندن سونگ بو ایکیسی نینگ آراسینا تاو دوشیأر. شوندان سونگ یالقاپـینگ ایچینھ کیتوو دوشوپ باشلایار و پورصاتا غاراشیار.
*****
دکتراحمد غاراداغلی
شول گون آرازمحمد، دکتراحمد غاراداغلی نینگ اؤیونده بولان مجلیسیندن گیچ اؤیونھ دولانپ گلیأر. غاراداغلی آرازمحمدینگ سازیندان و شیرین لفظ بیلن آیدیان آیدیملاریندان غانمایاردی. ھر گزک اوتورشیق بولاندا آرازمحمد، مرتبھ لی میخمان حؤکمینده بیرینجی چاغیریلیاردی. توموسونگ یالدیراق آیی، ھوا یاقیپ باریاردی. مرداد آیی، کوممت قاویزدا دییسنگ ایسسی بولیار. پنجره نی آچمان یاتیپ بولمایار. آرازمحمدینگ گینگ حاولوسی باردی. حاولی نینگ کؤچأ طاراپ آچیلیان یرینده، اول اؤزی و میخمان جایی اوچین یؤریتھ جای قوردوریپدی. اول شئیلھ بیر دوزگونلی، مرتب و منظم یاشایاردی ادیل اروپالی لار یالیدی، اونونگ یاتیان تختخوابی باردی. شول الھنچ جنایت بولمازدان بیر گیجھ اؤنگ آرازمحمدینگ اوغلی- ایر یاشیندا اینچھ کسل دن اؤلن اوغلی- آنھ قاقا، گیجھ یاریندا پنجره نینگ آنگیرسیندا بیر ایمنچ کؤلھ گأنی گؤره ندیگینی آیدیپدیر، یؤنه اونونگ بو سؤزینھ اﯚنس بریلمأندیر. ارتھ سی آغشام دانگدان، ھنیز تاویق- حوروز غیغیریپ یتیشمأنکأ، ایکی سانی غارا یؤره کلی آدام آرازمحمدینگ سویجی اوقوودا یاتان جایئنا یاقینلاشیپ، اولارینگ بیریسی، آرازمحمدینگ غورساغینی نیشانا آلیار و مأشأ باسیار. اولار سونگرا غارانگقیلیغا سینگیپ گیدیأرلر.
محلھ دن اولی غوح- غالماغال، داد- فریاد توروپ اوغرایار. دادگاه دان یؤریتھ مأمور گلیأر. مسئلھ نی درنگھ یأر. آرازمحمدینگ حوسسارلاری، یاقین دوستلاری، ایلی- گـﯚنی اونی سونگقی یولونا اوغرادماغا تاییارلانیاردی. دیمشیقلیق آرالاشیپدی، دینگھ اول جایدان مرحومینگ حوسسارلاری نینگ، عیاللارینگ آغی سسی بو دیمیشلیغی بوزیاردی. شول واقت مرحومی جایلاماغا اوغراتماچی بولیانلارینگ بیریسی تاغتا یا- دا غامیشینگ گرکدیگینی آیدیار. الھ سرأپ، دوستونینگ اؤلومینھ ھمھ آداملاردان بتر غینانیپ یؤرن یالقاپ: "من گتیره یین" دییپ، دوچرخھ نی آلیپ بازارا طاراپ گیتمکچی بولیار. اؤنگ آیاق ماشینی قاوی سوروپ بیلیأن یالقاپ، ایکی گزک داغی یئقیلیار. شوندا معرکھ نینگ آراسیندان غـُورغان آتابای: "شونگ بولوپ یؤریشی غاوینگ اوغری دأل" دییأر. یالقاپ غاتی آلجیرانگگی گؤرونیأردی. آداملار: "آی، پاخیرینگ یاقین دوستی اؤلدی شونینگ اوچیندیر- دأ" دییأرلر. مرحومی سونگقی اؤیونھ یولاغچی ادیأرلر.
*********
آرادان قیریق گـﯚن گچیأر. بیر گیجھ عاراقدان کیفینی کؤکلأن یالقاپ گیزلین بیر سیرینگ اوستونی آچیار. "اول تکھ جیگی- أ آلاندیرین" دییپ آرازمحمدی دایسی بیلن بیلھ باریپ اؤلدورندگینی عیالینا آیدیار. "ناحاق غان یرده غالماز" دییلیشی. بو گوررونگ یرده غالمایار.. یواش-یواش، آغیزدان- آغیزا، دیلدن- دیلھ یایرایار. شوندان سونگ گـﯚررﯚنگ اولا تورویار. پوصاتدان پئیدالانیپ رژیمینگ گیزلین قوللوق اداراسی تورکمنلرینگ بیر توپارینی توسساغ ادیأر. اولارینگ آراسیندا آرازمحمدینگ دوغانی قربان، هم- ده آق اؤیلی کسھ آرقا، آمانگلدی مورت، ساتلیق برکندی (ولجان آخون وافی نینگ انیسی) و یالقاپ داغی بولوپدیر. بولاری تأھرانینگ "قصر قاجار" زندانینا آلیپ گیدیأرلر. یالقاپ قورقوسیندان بیلیأن زاتلاری نینگ ھمھ سینی، شول ساندان افسرلری آراچأکدن گچیرمک بیلن باغلی سیرینگ اوستونی آچیار. اولارا ١۵- ١٠ یئل ایش کسیلیأر. یالقابا- دا ١٠ یئل بریلیأر. بو تـﯚرکمنلرینگ زندانداقی یاغدایی بارادا حزب توده نینگ یوقاری درجھ یولباشچیلاریندان محمدعلی عمویی "دُرد زمانه" دیین کتابی نینگ بیر بؤلـﯚمینی "ارازمحمد ستاره ای در ترکمن صحرا" دییپ آتلاندیریپ، شئیله ماغلومات بریأر:
محمدعلی عمویی
**********
آرازمحمدینگ نأمھ اوچین آتیلیپ اؤلدوریلندیگ بارادا آنیق دلیل یوق. بو یرده دینگھ کأبیر چاقلامالار بیلن چأکلنملی بولیاریس:
١- شوروی نینگ ک گ ب سی آرازمحمدینگ بیلیأن زاتلاری نینگ ایرانینگ ساواک قوللوغی نینگ الینھ دوشمزدن حواطیر ادیپ شئیلھ پلانی قورنان بولمالی؛
٢- ایرانینگ گیزلین قوللوق و ایچالی لیق اداراسی ساواک- ینگ اؤزی بو جنایتی عامالا آشیران بولمالی؛
٣- بلکی- ده آرازمحمدینگ بو تراگیکی اؤلومینده شخصی دوشمانچیلیقلار رول اویناندیر.
مرحوم آرازمحمدینگ ایکی اوغلی بیلن بیر قیزی بولیار. باش اوغلی آننا قاقا یاشلیقدا اینچھ کسلدن اؤلیأر. ایکینجی اوغلی تاغانقلیچ- ده ١٣۵٧- نجی یئلداقی تورکمنلرینگ غوزغالانینگا آکتیو غاتناشار. اول سونگرا توسساغ ادیلیپ، بیرنأچھ یئللاپ اصفھانھ سـﯚرگـﯚن ادیلیأر. آرازمحمدینگ قیزی آرازبی بی بولسا دورموش قوروپ، یاشاپ یؤرن بولمالی.
مرحوم آرازمحمد تکھ نینگ یاتان یری یاغتی جایی جنتدن بولسون.
آقمیرات گورگنلی
تاریخ علیملارینگ کاندیداتی
No comments:
Post a Comment